NASA'nın kol uçuşundaki tarzı, ABD Donanması'nın "Blue Angels" veya ABD Hava Kuvvetleri'nin "Thunderbird" (sağda) benzeri havacılık gösterilerindekinden farklı olacaktır.

Kol uçuşu, NASA'nın Dünya benzeri gezegen araştırmalarında can alıcı bir unsurdur. Buradaki nihai hedef, birden çok uzay aracını Dünya'dan hazır bir biçimde fırlatılabilecek olandan çok daha büyük ve gelişmiş tek bir cihaz haline gelecek biçimde, mükemmel bir uyum içerisinde uçurabilmek için ihtiyaç duyulan teknolojiyi geliştirmektir.

NASA'nın güneş sistemimizin dışındaki gezegenleri doğrudan gözlemlemeye yönelik ilk uzay temelli projesi olan Kayaç Gezegen Bulucu, iki gözlemevinden bir tanesinde kol uçuşuna dayanmaktadır. Birbirinden ayrı beş uzay aracı, muazzam büyüklükte tek bir teleskop gibi hareket etmek üzere birlikte çalışacaktır. Böylece bu araçlar, Dünya benzeri küçük gezegenlerin soluk ışığını, yörüngesinde dolandıkları yıldızların çok daha parlak olan ışıklarından ayırt etmeye yetecek güce sahip tek bir aygıt yaratmış olacaklardır.

Dağınık Uzay Araçları Teknoloji Programı'nın kıdemli bir araştırmacısı ve yöneticisi olan Dr. Fred Hadaegh "Kol uçuşu, büyük yapıları uzayda uçurmak için farklı bir yaklaşım getiriyor" demektedir. Jet İtiş Gücü Laboratuvarı (JPL)'nın araştırma ve teknoloji geliştirme grubuna bağlı olan bu program, gelecekteki NASA projelerinde kullanılmak üzere bu teknolojinin yaratılmasından sorumludur. "Buradaki ana fikir, tek ve büyük bir cihaz yerine birkaç küçük uzay aracı hazırlamak ve bunları tek bir araçmış gibi bir araya getirmektir. Sistemin her bir parçası, fiziksel olarak birleştirmenin tersine sanal olarak bir araya getirilmektedir".

Kağıt inceliğinde hava yastıkları üzerinde "uçan" robotlar, JPL laboratuvarlarında Kayaç Gezegen Bulucu'nun kol uçuşu teknolojilerini denemek icin kullanılmaktadır.

Hadaegh, tek ve büyük bir cihaz yerine birden çok uzay aracının kol düzeninde uçurulmasının pek çok yararı olduğunu belirtmektedir. "Aslına bakarsanız, tek bir cihazın hassasiyet derecesine ulaşmaya yetecek kadar iyi iki teleskobu uzayda idare etmek, tek ve büyük bir yapıyı tasarlayıp, idare etmekten daha kolaydır". Buna ek olarak, tek bir uzay aracının yerine getirmeyeceği bir işi çoklu uzay araçları başarabilir. Mevcut kol düzenini değiştirmek, büyütmek veya güncellemek amacıyla ek bir uzay aracı eklenebilir.

Buradaki zorluk, birbirinden ayrı ve bağlantısız uzay araçlarının, sanki tek ve bütün bir yapıymış gibi faaliyet göstermelerine imkan sağlayacak yazılım ve donanımın geliştirilmesidir. Hadaegh "Anahtar, eşgüdüm ve denetimdir" diyor. Her bir uzay aracı, tüm diğer araçlarla sürekli bir iletişim içerisinde olmak, diğer araçlara bağlı olarak kendi konumunun farkında olmak ve ayarlamalar yapma yeteneğine sahip olmak zorundadır. Komutların bazıları Dünya'daki insanlardan gelecek olsa da, çoklu uzay aracı çok gelişkin bilgisayar yazılımına dayanarak pek çok bağımsız karar almak zorunda olacaktır.

JPL, iki düzineden fazla mühendis ve bilim insanı ile dünyanın en büyük kol düzeni uçuş uzmanı kadrolarından birine sahiptir. Kayaç Gezegen Bulucu için geliştirilen yeni teknolojilerden bazılarının denemeleri, JPL'nin yeni açılan Kol Düzeni Uçuş Teknolojileri Laboratuvarı'nda başlamış durumdadır. Laboratuvar, araştırmacıların yazılım ve donanımlarının uzay benzeri koşullarda ne ölçüde başarılı olduklarını görmelerine imkan sağlayan üç farklı sinema ortamına ev sahipliği yapmaktadır.

Kayaç Gezegen Bulucu için birer kilometre arayla kol düzeninde uçacak olan beş uzay aracı, optik (görünür ışık dalga boyunda) girişimölçer olarak faaliyet gösterecektir. Uzay araçlarından dördü teleskop içerirken, beşinci araç birleştirici olarak görev yapacaktır. Optik girişim ölçümü, çok daha büyük bir teleskobun elde edebileceği sonuçları başarmak için aynı hedefe dönük birden çok teleskoptan gelen gözlemleri birleştirmektedir. Teleskoplar birbirlerinden uzaklaştıkça çözünürlük de artacaktır.

Kayaç Gezegen Bulucu'nun girişimölçer bileşenleri, fiziksel değil sanal olarak birleştirilecektir. Kol düzeni içerisinde birlikte uçmak ise parçaların toplamından daha büyük bir şey yaratmalarını sağlayacaktır.