Solda : Arizona - ABD'de yer alan Graham Dağı'ndaki Büyük Dürbün Teleskobu. Sağda : Büyük Dürbün tarafından çekilen ilk ışık görüntüsü.

(GEZEGEN AVI) - Büyük Dürbün Teleskop Girişimölçeri, ilk çekimlerinde Kanatlıat Takımyıldızı'nda yer alan Beta Kanatlıat yıldızını görüntüledi. Dünya benzeri gezegenlerin var olabileceği yerlerde uzaydaki komşularımızı gözetlemek için tasarlanmış bir aygıt için cesaret verici bir başlangıç.

Finansmanı NASA tarafından gerçekleştirilen ve sekiz yılda geliştirilen bu aygıt, ABD'nin Arizona eyaletinde bulunan Graham Dağı üzerindeki Büyük Dürbün Teleskop (LBTI) üzerine monte edilmiş 8,4 metre çaplı ikiz aynalardan gelen ışığı birleştirmektedir. Arizona Üniversitesi'nde görev yapan proje müdürü Tom McMahon konuyla ilgili şunları söylüyor "Aygıtın tüm kapasitesini teleskoplardan gelen ışığı birleştirdikçe fark edebiliyoruz. Bu iki ayna bir araya geldiklerinde dünyanın en büyük tek ayaklı teleskobunu oluşturuyorlar".

Yine Arizona Üniversitesi'nde çalışan ve projede baş araştırmacı olarak görev yapan Phil Hinz "ilk ışık görüntülerinin kalitesi mükemmel" diyor ve ekliyor "teleskop görevini dengeli bir şekilde yürütürken, aygıt da olması gerektiği gibi çalıştı".

Gökbilimciler, bu yüksek çözünürlüklü görüntüleme imkânı sayesinde yakın gezegen sistemlerini derinlemesine araştırabilmeyi ümit ediyorlar. Özellikle de üzerlerinde sıvı halde su bulunabilecek Dünya benzeri gezegenlerin mevcut olabileceği alanları. Her ne kadar LBTI Dünya büyüklüğündeki gezegenleri tespit edemeyecek olsa da; yıldızlarından uzak, Jüpiter çapındaki büyük gezegenleri tespit edebilmenin yanı sıra gezegen oluşumuna işaret eden toz disklerini de görebilecek. Bu bulgular gelecekte uzay temelli olarak yapılacak güneşdışı gezegen projelerinde Dünya benzeri gezegenler bulabilmek için, kendi gökadamız içerisindeki komşu bölgelerde nerelere bakılması gerektiğini bilmemizi sağlayacaktır.

LBTI, diğer güneş sistemlerinde "yaşama elverişli bölgeleri" derinlemesine araştırabilme yeteneğiyle kendi yıldızlarına çok yakın tozları bulabilen Keck Girişimölçeri ve çok daha uzaklarda bulunan gezegen oluşum tozlarını gözlemlemek üzere uyarlanabilen Spitzer Uzay Teleskobu gibi diğer NASA projelerinin yeteneklerine de katkıda bulunacaktır.

Hinz'in bu konudaki son sözleri şöyle "Bu aygıt, gezegen sistemlerinin nasıl göründüğü konusunda kafamızdaki resmi tamamlamamıza yardımcı olacak ve yakınımızda bulunan Dünya benzeri gezegenleri bulabilmemiz için bize kılavuzluk yapacaktır".

Büyük Dürbün Teleskop'un uyarlanabilir mercek sistemlerinde gelecek yıl içerisinde yapılması planlanan büyük bir iyileştirme ile girişimölçer 2011'in büyük bölümünde deneme ve devreye alınma aşamalarına girecek olup, bilimsel gözlemler de bu dönemde başlayacaktır.

McMahon ise sözlerini şöyle tamamlıyor "Bu aygıt kendi sınıfında dünyada en yüksek çözünürlüğe sahip cihazdır. Yalnızca güneş sistemi dışındaki gezegenleri değil, gökada dışındaki nesneleri, bulutsuları ve gökadaları da görüntüleyebileceğiz. Aygıtın öngörüldüğü gibi çalışmasını sağlamak zaman aldı; ancak şimdi bilim zamanı".