· Bize Yazın  
Bulutsu
Evrenin HaritasıGüncel HaberlerGezegen AvıSoluk Mavi NoktaBulutsu GözlemeviGökbilim Terimleri SözlüğüGünün Gökbilim Görüntüsü
 
COROT en küçük güneşdışı gezegeni keşfetti.
Üstelik üzerinde yürünebilecek bir de yüzeyi var.

3 Şubat 2009

Planet transit in front of a star
Bir yıldızın önünden geçiş yapan gezegen (Görüntü Katkısı: ESA)

COROT şimdiye kadar güneş sistemi dışında tespit edilen en küçük yer benzeri gezegeni keşfetti. Bu şaşırtıcı gezegen, büyüklük olarak Dünya'nın iki katından biraz daha küçük ölçülerde ve Güneş benzeri bir yıldızın yörüngesinde dolanmakta. Gezegenin ısısı o kadar yüksek ki, yüzeyi lav veya su buharı ile kaplı olmalı.

Şu ana kadar yaklaşık 330 güneşdışı gezegen keşfedildi ve bunların büyük bir kısmı, nitelikleri Jüpiter ve Neptün'e benzeyen gaz devleri.

Yeni bulunan COROT-Exo-7b ise farklı; çapı Dünya çapının iki katından az ve kendi yıldızının etrafında 20 saatte bir dönüyor. Konumu kendi yıldızına çok yakın ve 1000-1500 santigrat derece arasında değişen yüksek bir ısıya sahip. Gökbilimciler, bu yeni gezegeni kendi yıldızının önünden geçerken yıldızdan gelen ışığı azaltması sayesinde keşfettiler.

Gezegenin yoğunluğu ise halen araştırılıyor. Dünya gibi kayalık olup, sıvı haldeki lavlarla kaplı olabilir. Öte yandan, bu gezegen neredeyse aynı miktarda su ve kayadan oluştuğu düşünülen ayrı bir sınıfa da dahil olabilir. Ölçülen yüksek ısılar dikkate alındığında, gezegenin çok sıcak ve nemli bir yer olması mümkün görünüyor.

Paris/Fransa'da bulunan Gök Fiziği Uzay Enstitüsü'nden Alain Leger ile birlikte projeyi yöneten Lesia Paris Gözlemevi araştırmacısı Daniel Rougan, "Bu kadar küçük bir gezegen bulmak büyük bir sürpriz olmadı" dedi ve ekledi "COROT-Exo-7b, varlığı bir süreden beri öngörülmekte olan bir nesne sınıfına dahildir. COROT, tamamen bu nesnelerden bazılarını keşfetme ümidi ile tasarlanmıştır".

Şimdiye kadar Dünya'nın veya yer benzeri diğer gezegenler olan Merkür, Venüs ve Mars'ın kütleleriyle karşılaştırılabilecek kütleye sahip pek az güneşdışı gezegen keşfedilmiştir. Bunun nedeni yer benzeri gezegenleri keşfetmenin aşırı derecede zor olmasıdır. Şimdiye kadar kullanılan yöntemlerin çoğu dolaylı yöntemler olup, gezegenin kütlesi üzerine duyarlıyken, COROT doğrudan yüzey büyüklüğünü ölçebilecektir ki, bu da bir avantajdır. Buna ek olarak, COROT'un uzaydaki konumu yerdeki olanaklarla karşılaştırıldığında daha uzun süreli kesintisiz gözleme izin vermektedir.

Bu keşif önemlidir; çünkü yakın tarihli ölçümler küçük kütleli gezegenlerin varlığına işaret etmiş, ancak şu ana kadar bunların büyüklükleri saptanamamıştır.

"İlk defa olarak, kendi gezegenimizle aynı anlamda kayalık olan bir gezegen keşfettik. Hem de gayet açık bir biçimde."

COROT-Exo-7b'nin özellikle iç yapısı bilim insanlarının aklını karıştırmaktadır; bu gezegenin şimdiye kadar varlığı ispatlanamamış bir gezegen türü olan "okyanus gezegen" olup olmadığı konusunda emin olamamaktadırlar. Bu tür gezegenler, varsayımsal olarak başlangıçta kısmen buzla kaplı olacak ve daha sonra yıldızlarına doğru sürüklenerek eriyen buzları tüm gezegeni sıvı ile kaplayacaktır.

Avrupa Uzay Dairesi (ESA)'nin COROT Projesi bilim insanlarından biri olan Malcolm Fridlund, "Bu keşif, kendi gezegenimizin oluşumunu ve evrimini anlama yolunda çok önemli bir adım" diyor ve ekliyor "İlk defa olarak, kendi gezegenimizle aynı anlamda 'kayalık' olan bir gezegen keşfettik. Hem de gayet açık bir biçimde. Şimdi, onu bir bağlama oturtmak için bu nesneyi daha iyi anlamalı ve COROT'la daha küçük, daha yer benzeri nesneler aramaya devam etmeliyiz."

cizgi

Bu makale "http://www.esa.int/esaSC/SEM7G6XPXPF_index_0.html" adresinden çevrilmiştir.

© Gezegen Avı (Planet Quest) sitesinde yer alan tüm makale, haber ve görsellerin - aksi belirtilmedikçe - telif hakları Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü / Jet İtiş Gücü Laboratuvarı (JPL)'na aittir.
Çeviri ve Düzenleme
Murat TUNÇAY - Tahir ŞİŞMAN
Site Meter