Webster Cash, verdiği proje teklifinin güneşdışı gezegenlerin doğrudan görüntülerini çekme imkanı sağlayacağını umuyor.

Gezegen Avı: Güneşdışı gezegen avına tam olarak nasıl dahil oldunuz?

Webster Cash: Güneşdışı gezegen sistemlerinin görüntülerini yakalama gücü nedeniyle, bizi gerçekten çok heyecanlandıran Yeni Dünyalar Gözlemcisi proje modelinin baş araştırmacısıyım.

GA: Bu model nasıl çalışıyor ve siz projeye nasıl dahil oldunuz?

Cash: Aslına bakarsanız, fikir eski bir modelden geliyor. Ayrı bir teleskoba girmeden önce yıldız ışığını engelleyen, daha çok bir şemsiyeye benzeyen ve temelde siyah bir saç tabakası olan bir yıldız gölgeliği kullanıyoruz. Yıldız gölgeliğinin kenarlarında meydana gelen kırınımı (ışığın bükülmesi veya saçılması) bastırmak için daha iyi bir yol geliştirme ilhamını önceki x-ışını aygıt çalışmalarımdan aldım; böylece daha iyi görüntüler alabiliriz.

GA: Yani siz daha önce bir gökbilimci değildiniz?

Cash: Tam olarak değil. Sekiz yaşımdayken bir ortaçağ tarihçisi olmak istemiştim ama sonra Kuzey Carolina Üniversitesi'nde bir gezegenevi gösterisi izledim. Gösteri, Frank Drake'in yakın yıldızlardan gelecek radyo sinyallerini araştırma konusunda ilk girişimleri olan Ozma Projesi hakkındaydı. O günden itibaren bir gökbilimci olmak istedim. Lisans eğitimimi Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT), doktoramı ise Kaliforniya Üniversitesi Berkeley'de tamamladım. Gezegen ve yaşam araştırmalarına geri dönmeden önce kara delikler ve üstnovalarla uzun süreli bir aşk ilişkim oldu.

Teklif Edilen Yeni Dünyalar Gözlem projesinin temsili görüntüsü. Küçük resim, projenin ortaya çıkarabileceği güneşdışı gezegen görüntülerinin bir benzetimidir.

Cash: Şöyle bir göz attım ve 2003 yılında fikirler geliştirmeye başladım. X-ışınlarının dalga boyu çok kısadır ve onlarla çalışırken çok dikkatli ve duyarlı olmanız gerekir. Burada edindiğim teknik deneyim, kendi yıldızlarının parlaklığı içerisinde kaybolmuş güneşdışı gezegenlerin soluk ışıklarını gözlemleyecek yollar bulmama yardımcı oldu.

GA: Yeni Dünyalar Gözlemcisi güneşdışı gezegenleri incelemek için nasıl bir yeteneğe sahip ve de bu aygıtın taççeker benzeri, yıldızlardan gelen ışığı engelleyen diğer cihazlardan farkı nedir?

Cash: Taççekerlerde hem yıldızdan hem de gezegenlerden gelen ışık teleskoba aynı anda girer. İşte bu durumda aşırı derecede dikkatli olmanız gerekir, çünkü yıldız ışığı kırınımla ilgili pek çok soruna neden olur ve teleskobun içerisinde saçılır. Yeni Dünyalar Gözlemcisi'nde ise ışık ya "şemsiyenin" kenarından ıskalayıp geçer ya da arkasında kalır. Yani yıldız ışığı kesinlikle teleskoba girmez; göreceğiniz tek şey gezegendir. Pek çok güneşdışı gezegeni ve bunların renkleri ile parlaklık aralıklarını görebileceğiz. Ayrıca, bu gezegenleri sınıflandırıp, güneş sistemimizin içeriğine bağlı kalmadan özelliklerini daha iyi anlayabileceğiz.

GA: Yani bu cihaz bize güneşdışı gezegenlerin resimlerini verebilir?

Cash: Elbette, aslına bakarsanız cihaz en iyi görünür ışıkta çalışıyor. Örneğin, eğer bu cihazı çok uzaklardan güneş sistemimize bakmak için kullansaydık, hepsini tek tek görebilecektik. Yani mesela mavi nokta Dünya olacaktı, beyaz olan Venüs; ve öyle devam edecekti, Neptün'e kadar hepsini görebilecektik.

GA: Gezegen avı dışında, boş zamanlarınızda neler yapmaktan hoşlanırsınız?

Cash: Vallahi, Colorado'da (Kendisi Cash Boulder/ABD'de bulunan Colorado Üniversitesi'nde Gök Fiziği ve Gezegen Bilimleri Bölüm Başkanı'dır) yaşayan biri olarak, bol bol yürüyüş ve tabii ki Winter Park, Keystone ve Copper gibi yerlerde kayak yaparım. Liste böyle uzayıp gider. Seyahat etmeyi de çok severim, özellikle İtalya'ya. Eşimin ailesinin bir kısmı oradan. Bu ülkenin kültürünü, tarihini, sanatını, yiyeceklerini ve bilim insanlarını gerçekten çok severim.

GA: Yaşanabilir güneşdışı gezegenler ve hatta başka yerlerde yaşam belirtileri bulmanın ne gibi etkileri olacağını öngörüyorsunuz?

Cash: Öyle sanırım ki, yaşanabilir bir gezegen bulmak, bizde mevcut "uzay gemisi Dünya" mantığını etkileyecek ve evrenin derinliklerine doğru ilerlemek konusunda bizleri heveslendirecektir. Geminizi indirecek ilgi çekici bir yer varken, yıldızlararası uzay körfezini geçmeyi düşünmek daha kolay olacaktır. Yaşam bulmaya gelince, bu hemen hemen herkesin bilmeyi istediği bir şey, öyle değil mi? Sanıyorum, olumlu ya da olumsuz hangi yönde olursa olsun, bulunacak bir yanıt insanoğlunun evreni kavrayışında büyük değişiklikler yapacaktır.

Yazan : Joshua Rodriguez / Gezegen Avı (PlanetQuest)