Suyılanı Üstkümesi |
|
Boyut ve biçim olarak Başak Üstkümesi'ne çok benzeyen yakın bir üstkümedir.
Suyılanı Üstkümesi'nin hakim üyesi,
George Abell'in zengin gökada kümeleri kataloğunda yer alan yakın kümelerden biri olan A1060 gökada kümesidir. |
Erboğa Üstkümesi |
|
En yakın büyük üstkümedir. Erboğa Üstkümesi,
A3526, A3565, A3574 ve A3581 adlı dört zengin gökada kümesi ile yüzlerce daha küçük gökada gruplarını içeren uzun bir üstkümedir.
A3526, bunların içinde en baskın olanıdır ve 140 milyon ışıkyılı uzaklıkta yer alır.
Büyük bir uzaklıktan bakıldığında, Başak ve Suyılanı üstkümeleri, Erboğa Üstkümesi'nin ekleri gibi gözükebilir.
Erboğa Üstkümesi, bizim gökadamız ile diğerlerinin hareketlerini etkileyen büyük bir madde topluluğu olan "Büyük Cazibe"nin yakınında yer almaktadır.
Bu bölge, kendi gökadamızın düzlemi nedeniyle gözlerden uzak kalmaktadır.
Ancak yüksek bir ihtimalle büyük A3627 Kümesi bu durumdan fazlasıyla sorumludur. |
Kahraman-Balıklar Üstkümesi |
|
Çok dikkat çeken bir üstkümedir.
Bu üstküme, A262, A347 ve A426 isimli üç verimli kümenin etrafına saçılmış büyük bir gökada kümeleri tabakasıdır.
A426, binlerce gökadayı içeren çok yoğun bir kümedir. |
Tavuskuşu-Hintli Üstkümesi |
|
Erboğa Üstkümesi'ni ve büyük bir ihtimalle Başak Üstkümesi'ni çevreleyen uzun bir gökada duvarının bir ucunu oluşturan oldukça zayıf bir üstkümedir.
Tavuskuşu-Hintli Üstkümesi, A3656, A3698 ve A3742 isimli üç zengin gökada kümesini içerir. |
Saç Üstkümesi |
|
300 milyon ışıkyılı uzaklıkta, küçük fakat çok ünlü bir üstkümedir.
İçlerinde binlerce gökada barındıran, A1367 ve A1656 isimli iki çok zengin gökada kümesi burada yer almaktadır.
A1656, Saç Kümesi olarak tanınan çok ünlü bir kümedir.
Fritz Zwicky evrendeki kara maddenin miktarını belirleyebilmek amacıyla, 1933 gibi eski bir tarihte bu kümenin içinde yer alan gökadaların hareketlerini incelemiştir.
Saç Üstkümesi, bir ucu Herkül Üstkümesi'nde sona eren, yüz milyonlarca ışıkyıllık bir alanı kaplayan ve
çok uzun bir gökada zinciri olan "Büyük Duvar"ın tam ortasında yer almaktadır.
Fark edilen ilk gökada duvarıydı ama şu anda çok daha fazlası bilinmektedir. |
Yontar (Heykeltıraş) Üstkümesi |
|
Yontar (Heykeltıraş) ve Ankakuşu Takımyıldızı bölgelerinde bulunan iki üstküme,
uzayda 1 milyar ışıkyıllık bir alanı kaplayan, binlerce gökada grubundan oluşan çok uzun bir duvarın yerini gösterir.
Bu duvar büyük bir ihtimalle, yakınlardaki gökada duvarlarının en uzunudur. |
Herkül Üstkümesi |
|
Burada, iki ünlü ve dikkat çekici üstküme yer almaktadır.
Daha küçük ve daha yakın olanı büyük bir ihtimalle en ünlüsüdür ve
birbirine çok yakın duran A2197 ve A2199 isimli iki zengin kümenin hakimiyetindedir.
Bu üstküme 400 milyon ışıkyılı uzakta yer almaktadır.
İkinci üstküme birazcık daha ötede, 500 milyon ışıkyılı uzaklıktadır,
fakat çok daha büyüktür ve yüzlerce küçük gökada kümesinin etrafına serpiştirilmiş birçok zengin gökada kümesi içermektedir. |
Aslan Üstkümesi |
|
450 milyon ışıkyılı uzaklıkta, Aslan ve Büyükayı takımyıldızlarının sınırında yer alan birkaç büyük gökada kümesi,
bir başka büyük üstkümenin yerini gösterir. Buradaki hakim kümeler A1185 ve A1228'dir. |
Shapley Üstkümesi |
|
Çok ünlü bir üstkümedir.
1989'da keşfedilmesine rağmen, üstkümeye 1930'larda gökyüzünün bu bölgesinde gökada fazlalığını ilk ilan eden Harlow Shapley'in adı verilmiştir.
Shapley Üstkümesi büyük bir üstkümedir ve üzerinde birçok araştırma yapılmıştır.
Bilinen en büyük üstküme olmasa da en yoğunlardan biri olduğu kesindir.
Biri 500 milyon ışıkyılında ve daha büyüğü 650 milyon ışıkyılında olmak üzere, iki ana toplanma bölgesi vardır.
Üstkümede yer alan binlerce gökada grubunun arasında, bilinen en zengin üç gökada kümesi A3558, A3559 ve A3560 dahil olmak üzere,
en azından yirmi zengin küme bulunmaktadır. |
Balıklar-Balina Üstkümesi |
|
Burası, 1986 yılında Brent Tully'nin farkına vardığı, 800 milyon ışıkyılının üzerinde uzaklığa sahip,
önemli birkaç üstküme içeren bir bölgedir.
Bölgede, yüz milyonlarca ışıkyılı uzunluğunda duvarlar oluşturan çok büyük birkaç üstküme bulunmaktadır. |
Çoban Üstkümesi |
|
Çoban Takımyıldızı'nda, 800 milyon ışıkyılı uzaklıkta birkaç önemli üstküme yer almaktadır;
ancak gökyüzünün bu bölgesi üstkümelerin yanında yer alan büyük Çoban Boşluğu nedeniyle daha ünlüdür.
Bu boşluğun genişliği 300 milyon ışıkyılıdır.
Boşlukta önemli gökada kümeleri bulunmamaktadır, ancak bazı tek gökadalar görüldüğünden tamamen boş da değildir. |
Saat Üstkümesi |
|
900 milyon ışıkyılı uzaklıkta, kocaman bir üstkümedir.
Shapley Üstkümesi kadar yoğun değildir, ancak yaklaşık yarım milyar ışıkyıllık bir alana saçılmış,
kendisini bilinen en büyük üstküme yapan çok miktarda zengin gökada kümesine sahiptir.
Burası, Harlow Shapley'in gökada fazlalığı olduğunu ilan ettiği bir diğer gökyüzü bölgesidir.
Göğün bu kısmı üzerinde yapılan araştırmalar,
600 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan ve Saat Üstkümesi'nin önünde duran daha küçük bir üstkümenin varlığını da ortaya çıkarmıştır.
Saat Üstkümesi, bazen gökbilim dergilerinde "Saat-Ağcık Üstkümesi" olarak yer alır. |
Kuzeytacı Üstkümesi |
|
Meşhur üstkümelerin en uzak olanı.
Bu küçük takımyıldızda büyük miktarda zengin gökada kümeleri bulunduğu uzun zamandır bilinmekteydi.
A2065 büyük ihtimalle bu bölgede hakim kümedir; ancak orada yine zengin olan 9-10 tane daha başka küme bulunmaktadır.
Üstküme bizden 1 milyar ışıkyılı uzaklıktadır. |
En parlak 60.000 gökadanın tüm gökyüzü haritası,
gökadaların nasıl yığınlar halinde bir araya gelerek büyük üstküme yapıları oluşturduklarını göstermektedir.
Yalnızca en yakın üstkümeler belirgin olsalar da büyük üstkümelerin bazıları haritada belirtilmiştir.
Bu gökadalardan yalnızca dördü çıplak gözle görülebilmektedir.
Haritada görülen geniş, yuvarlak, koyu renk kuşak kendi gökadamızın düzlemidir.
Önde bulunan bütün o gaz, toz ve yıldızlar nedeniyle uzak gökadaları görmek zorlaşmaktadır.