· Bize Yazın  
Bulutsu
Evrenin HaritasıGüncel HaberlerGezegen AvıSoluk Mavi NoktaBulutsu GözlemeviGökbilim Terimleri SözlüğüGünün Gökbilim Görüntüsü

APOD - Astronomy Picture of the Day Günün Gökbilim Görüntüsü

Kâinatı Keşfedin! Büyüleyici evrenimizin farklı bir resmi veya fotoğrafı, her gün profesyonel bir gökbilimcinin yazdığı kısa bir açıklama ile birlikte yayımlanır.

( Bugünkü görüntüyü sayfanın sonunda bulabilirsiniz. )

Soluk Mavi Nokta
Katkı Sağlayanlar : Carl Sagan, Bulutsu

Uzayın derinliğinden bu resmi çekmeyi başardık. Eğer bu resme dikkatlice bakarsanız, orada bir nokta göreceksiniz. O noktaya tekrar bakın. İşte o nokta burasıdır. Evimizdir. O nokta biziz. Sevdiğiniz herkes, tüm tanıdıklarınız, adını duyduklarınız, gelmiş geçmiş tüm insanlar hayatlarını o noktanın üzerinde geçirdiler. Türümüzün tarihindeki tüm sevinçlerimiz ve acılarımız, kendinden emin bin çeşit inancımız, ideolojimiz ve ekonomik öğretimiz; her avcı ve her yağmacı, her kahraman ve her korkak, uygarlığımızın mimarları ve tahripçileri, her kral ve her köylü, birbirine aşık olan her genç çift, her anne ve her baba, umutları olan her çocuk, her mucit ve her kâşif, ahlak değerlerini öğreten her öğretmen, yozlaşmış her politikacı, her bir "yıldız", her bir "yüce önder", her aziz ve her günahkâr işte orada yaşadı; bir güneş ışınında asılı duran o toz zerreciğinde.

Dünya, dev bir evrensel arenada yer alan çok küçük bir sahnedir. Bütün o komutan ve imparatorların akıttıkları kan göllerini düşünün... Şan ve şöhret içerisinde, bu noktanın küçük bir parçasında kısa bir süre için efendi olabildiler. Bu noktanın bir köşesinde yaşayanların, başka bir köşesinde yaşayan ve kendilerinden zar zor ayırt edilebilen diğerleri üzerinde uyguladıkları zulmü düşünün... Anlaşmazlıkları ne kadar sık, birbirlerini öldürmeye ne kadar istekliler, nefretleri ne kadar yoğun!

Bu soluk ışık noktası, bütün o kasılmalarımıza, kendi kendimize atfettiğimiz öneme ve evrende öncelikli bir konuma sahip olduğumuz yolundaki yanlış inancımıza meydan okuyor. Gezegenimiz, çevremizi saran o büyük evrensel karanlığın içerisinde yalnız başına duran bir toz zerreciğidir. İçinde yaşadığımız bilinmezlik ve bütün bu enginliğin içerisinde, başka bir yerden bir yardımın gelip bizi bizden kurtaracağına dair hiçbir ipucu yoktur.

Dünya... Şu ana kadar, yaşam barındırdığı bilinen tek gezegen. En azından yakın gelecekte, türümüzün göçebileceği başka hiçbir yer yok. Evet, ziyaret ediyoruz. Ama henüz yerleşemiyoruz. Beğensek de beğenmesek de, Dünya şu an için yaşadığımız yegâne yer.

Gökbiliminin alçakgönüllü ve kişiliği geliştiren bir uğraşı olduğu söyleniyor. Bana kalırsa, insan kibrinin akıl dışılığını, küçük Dünyamızın uzaktan çekilmiş bu görüntüsünden daha iyi gösterebilecek bir şey yoktur. Bu görüntü, bildiğimiz tek evimiz olan bu soluk mavi noktayı daha içten paylaşmamız ve koruyup şefkat göstermemiz gerektiği konusundaki sorumluluğumuzun altını çiziyor.

Carl Sagan, Soluk Mavi Nokta (Pale Blue Dot), 1994


Bulutsu Yedi Yaşında

Değerli gökyüzü tutkunları,

15 Mayıs 2006 tarihinde başladığımız "Günün Gökbilim Görüntüsü - GGG" çalışmamızda yedi yılı geride bıraktık. Bizler 2557 gündür(!) hep burada idik. Aslını isterseniz, başlarken bu kadar inatçı olacağımızı biz de hayal etmemiştik... Bu yolculuk boyunca bizi yalnız bırakmayan, destek olan siz değerli gökyüzü tutkunu dostlarımıza teşekkür ediyoruz.

Sizlere ulaştırmaya çalıştığımız GGG metinlerinin neredeyse tamamı birimiz (Murat TUNÇAY) tarafından dilimize çevriliyor. Diğer birimiz (Tahir ŞİŞMAN) ise teknik işleri idare edip, bu metinleri tekrar gözden geçiriyor. İş ve aile yaşamlarımızın yoğunluğuyla birlikte çalışmalarımızı yedi yıldır bu şekilde sürdürüyoruz. Ancak birkaç yıldır günlerimiz oldukça yoğun geçiyor. Her gün buradaydık dedik fakat son iki yıldır GGG metinlerini çoğu sefer günün geç saatlerinde güncelleyebildik.

Bize yazdıklarınıza da, özellikle son bir yılda ne yazık ki yanıt veremedik... Bu konuda değerli gökyüzü tutkunları Caner TEKİN, Cengiz NART, Erkan VAROL, Fatma COŞKUN, Hüseyin TOPRAK, Latif MUTLU, Mehmet Emin ORPEN, Nazik Leyla ERDAL, Nisa AK, Nurcan Örtügen GÖK, Pembe OLTULU, Polat İNCELER, Selçuk UMUT, Yıldırım UMUT ve Zafer EMERCAN'dan özür diliyor ve bizi anlayışla karşılamalarını temenni ediyoruz.

Başladığımız günden bu yana bize yoldaşlık eden dostumuz Mehmet Akif Bey'e verdiğimiz "GGG metinlerini sesli ve daha büyük bir yazı biçimiyle sunma" sözümüzü de ne yazık ki tutamadık... Kendisinden ayrıca özür dileriz.

Bu arada, gökyüzünün güzelliklerini daha fazla insana ulaştırmak için bize destek olan değerli gazeteci, televizyoncu ve yazar Hulki CEVİZOĞLU'na teşekkürü bir borç biliriz.

Gönüllü olarak üstlendiğimiz ve severek yürüttüğümüz bu çalışmaları, iki orta yaşlı "masa başı gökyüzü sevdalısı" olarak gücümüz yettiğince sürdürmeye çalışacağız. Tüm çabamız, gökyüzüne kendi dilimizde bakabilmek ve bu sevdanın "Soluk Mavi Nokta"nın bu köşesine de yayıldığını görebilmek için...

Şimdi sizleri, sesli olarak izlemenizi tavsiye edeceğimiz 22 Temmuz 2008 tarihli güzel bir GGG ile baş başa bırakıyoruz : Dünya Gezegenindeki Mutlu İnsanlar Dans Ediyor

Saygı ve sevgilerimizle,
Bulutsu
Murat TUNÇAY / Tahir ŞİŞMAN


15 Mayıs 2013
Bilgi için aşağıya bakınız. Üzerine tıkladığınızda yüksek çözünürlüklü görüntüye ulaşabilirsiniz.

Kepler'in Üstnova Kalıntısı X-Işını Dalga Boyunda
Katkı Sağlayanlar : ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) / Chandra X-Işını Merkezi (CXC) / Kuzey Carolina Devlet Üniversitesi (NCSU) / M. Burkey ve diğerleri Görünür Işık Dalga Boyu : Sayısal Gökyüzü Araştırması (DSS)
Açıklama : Bu karmaşaya sebep olan şey neydi acaba? Kepler'in üstnova kalıntısı olarak bilinen ve olağandışı bir biçime sahip olan bu bulutsu, bir yıldız türünün patlaması sonucu meydana gelmiştir. Ama acaba hangi tür bir yıldız? Enerji yüklü bu uzay bulutunu yaratan yıldız patlamasında ortaya çıkan ışık, Dünyamıza ilk olarak Ekim 1604'te ulaşmıştır. Yani bundan yalnızca 400 sene önce. Meydana gelen bu üstnova, 17. yüzyılın başında Yılancı Takımyıldızı içerisinde yeni ve parlak bir yıldız yaratmıştı. Ortaya çıkan bu yeni yıldız, gökbilimci Johannes Kepler ve çalışma arkadaşları tarafından incelenmeye çalışılmıştı. Gökyüzünde beliren bu görüntüye bir açıklama getirmeye çalışan ekip incelemelerini bir teleskop yardımı olmaksızın yapmıştı. 21. yüzyılın başında yıldız evrimi ile ilgili güncel bilgilerle de donanmış olan günümüz gökbilimcileri genişlemeyi sürdüren bu kalıntı bulutunu incelemeyi sürdürüyorlar. Üstelik şimdi yörüngede dolanan uzay teleskoplarını kullanarak Kepler üstnova kalıntısını tayfın tüm dalga boylarında inceleme şansına da sahipler. Chandra X-Işını Gözlemevi'nden gelen en son veri ve görüntüler, genelde 1a türü üstnovalarda rastlanan göreceli element bolluğunu ortaya koyuyor. Daha da ötesi, aynı veriler, patlayan yıldızın kırmızı dev evresindeki eş yıldızından çok fazla malzeme toplayıp, Chandrasekhar sınırını aşınca havaya uçan bir beyaz cüce olduğunu da gösteriyor. Bizden yaklaşık 13.000 ışıkyılı uzaklıkta bulunan Kepler'in üstnova kalıntısı, Samanyolu Gökadamızın içerisinde meydana gelen en yakın tarihli yıldız patlaması konumundadır.
Anahtar Sözcükler : Üstnova Kalıntısı, Beyaz Cüce, Chandrasekhar Sınırı
Yarınki Görüntü : Uzaydaki Pikseller
| Twitter | Facebook - Takip Et Facebook - Takip Et Facebook - Paylaş | Rss |

<< | Arşiv | Dizin | Araştırma | Takvim | Bugünkü Görüntü | Günün Bağlantısı | Sözlük | Eğitim | Hakkında | Tartışma | >>
Çeviri ve Düzenleme
Murat TUNÇAY - Tahir ŞİŞMAN
Hazırlayanlar: Robert Nemiroff (MTU) ve Jerry Bonnell (UMCP)
NASA Yetkilisi: Phillip Newman Özel haklar uygulanır.
Gizlilik İlkeleri ve Önemli Uyarılar
NASA / Goddard Uzay Uçuşları Merkezi (GSFC)
Gök Fiziği Bölümü (ASD) ve
Michigan Teknoloji Üniversitesi'nin bir hizmetidir.
[ MT ]