· Bize Yazın

Günün Gökbilim Görüntüsü

Kâinatı Keşfedin! Büyüleyici evrenimizin farklı bir resmi veya fotoğrafı, her gün profesyonel bir gökbilimcinin yazdığı kısa bir açıklama ile birlikte yayımlanır.

30 Haziran 2010

Uzaydaki Patlama N49'dan Gelen Hızlı Bir Gaz Mermisi Katkı Sağlayanlar : X-ışını : ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) / Chandra X-Işını Gözlem Merkezi (CXC) / Pennsylvania Eyalet Üniversitesi, Gökbilim ve Gökfiziği Bölümü / Sangwook Park ve diğerleri; Optik : NASA / Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü (STScI) / Illinois Üniversitesi Gökbilim Bölümü / Y. H. Chu ve R. Williams ve diğerleri

Açıklama : Sağ tarafta yer alan şu tuhaf mavi leke de neyin nesi acaba? Kimse bundan tam olarak emin değil; ama bir tarafı diğerinden beklenmedik bir biçimde daha büyük olan güçlü bir üstnovadan arta kalıp, hızla ilerleyen bir kalıntı olabilir. N49 üstnova patlamasında saçılan kalıntılar, Chandra ve Hubble Uzay Teleskopları'ndan gelen veriler kullanılarak elde edilmiş bu muhteşem birleşik görüntüde gökyüzünü aydınlatırken görülüyorlar. Işıldayan ve sarı renkte gösterilen görülebilir iplikçikler ile x-ışını yayacak kadar sıcak olup mavi renkte gösterilen gaz, komşu gökadamız Büyük Macellan Bulutu içerisinde yaklaşık 30 ışıkyıllık bir alanı kaplamaktadır. Patlayan yıldızdan gelen ışık Dünya'ya binlerce yıl önce ulaşmıştır; ancak N49 enerji yüklü bir başka patlamanın -bundan yaklaşık 30 yıl kadar önce 5 Mart 1979'da uydular tarafından tespit edilmiş olan aşırı derecede yoğun bir gama ışını patlamasının- daha yerini göstermektedir. Günümüzde 5 Mart Olayı'nın kaynağı olarak yüksek ölçüde manyetize olup, hızla dönen ve kendisi de üstnova kalıntısı N49'u yaratan o çaglar oncesi yıldız patlamasında doğmuş olan manyetar* türü bir nötron yıldızı gosterilmektedir. Görüntünün üst kısmına yakın bir konumda görülen bu manyetar, bahsekonu üstnova kalıntı bulutu içerisinde saatte 70 bin kilometrenin üzerinde bir hızla dönmektedir. En sağ kenarda yer alan mavi gaz mermisi ise aynen büyük kütleli bir yıldız patlarken olduğu gibi bakışımsız (asimetrik) bir biçimde fırlatılmış olabilir. Eğer böyle olmuşa, su anda saatte 7 milyon kilometrenin üzerinde bir hızla ilerliyor gibi görünmektedir.

Anahtar Sözcükler : Üstnova Kalıntısı, Nötron Yıldızı, X-ışını

Yarınki Görüntü : Yeşil Uzay

| | | |

(*) Magnetar (manyetar) sözcüğü için karşılık önerilerinizi bekliyoruz.

<< | Arşiv | Dizin | Araştırma | Takvim | Bugünkü Görüntü | | Sözlük | Eğitim | Hakkında | Tartışma | >>

Çeviri ve Düzenleme Hazırlayanlar: Robert Nemiroff (MTU) ve Jerry Bonnell (UMCP) NASA Yetkilisi: Phillip Newman Özel haklar uygulanır. Gizlilik İlkeleri ve Önemli Uyarılar NASA / Goddard Uzay Uçuşları Merkezi (GSFC) Gök Fiziği Bölümü (ASD) ve Michigan Teknoloji Üniversitesi'nin bir hizmetidir.