· Bize Yazın

Günün Gökbilim Görüntüsü

Kâinatı Keşfedin! Büyüleyici evrenimizin farklı bir resmi veya fotoğrafı, her gün profesyonel bir gökbilimcinin yazdığı kısa bir açıklama ile birlikte yayımlanır.

29 Nisan 2009

GRB 090423 : Şimdiye Kadar Ölçülen En Uzak Patlama Katkı Sağlayanlar : İkizler Gözlemevi / ABD Ulusal Bilim Vakfı (NSF) / Gökbilim Araştırmaları İçin Üniversiteler Birliği (AURA), D. Fox ve A. Cucchiara (Pennsylvania Eyalet Üniversitesi) ve E. Berger (Harvard Üniversitesi)

Açıklama : Görünür evrenin bir ucundan diğerine açıkça görülebilecek kadar güçlü bir patlama, geçen hafta NASA'nın yörüngede bulunan Swift Gözlemevi tarafından gama ışını dalga boyunda kaydedildi. Bilinen tüm gökada, yılberk* (quasar) veya görünür ışık dalga boyundaki üstnova patlamalarından daha uzakta yer alan bu gama ışını patlamasının (GIP) kırmızıya kayması 8,2 olarak ölçülmüştür ki; bu da onu şimdiye kadar keşfedilmiş en uzak patlama konumuna getirmektedir. Büyük Patlama'dan yalnızca 630 milyon yıl sonra meydan gelmiş olan GIP (GRB) 090423 o kadar erken bir zamanda patlamıştır ki; gökbilimciler şu ana kadar, o tarihlerde patlayabilecek herhangi bir maddenin var olduğu konusunda dahi doğrudan bir bulguya sahip değillerdi. GIP 090423'ün patlama sonrasında kalan soluk kırmızı ötesi ışıltısı, keşfedilmesini takip eden bir kaç dakika içerisinde büyük yer teleskopları tarafından da görüntülenebilmiştir. Patlama sonrası oluşan bu ışıma, Hawaii / ABD'de yer alan İkizler Kuzey Teleskobu tarafından çekilen yukarıdaki görüntüde daire içine alınarak işaretlenmiştir. Heyecan verici olasılıklardan biri, bu gama ışını patlamasının ilk kuşak yıldızlardan birinde meydana gelmiş olması ve de ilk kara deliklerden birinin doğumunu ilan ediyor olmasıdır. Bu arada, GIP 090423'ün evrenimizin henüz keşfedilmemiş bir çağından eşsiz veriler sunmakta olduğu ve aynı zamanda arada kalan evrenin incelenebilmesine imkan sağlayacak uzak bir işaret ışığı olduğu da kesindir.

Anahtar Sözcükler : Gama Işını Patlaması, Kırmızıya Kayma, Büyük Patlama

Yarınki Görüntü : Eve Daha Yakın

| | | |

(*) yılberk : YILdız BEnzeri Radyo Kaynağı. Quasar (QUASi-stellAR radio source) terimi yerine önerilmektedir.

Patlamayla ilgili daha fazla ayrıntı için Arif BAYIRLI (Gök Günce) ve Ümit Fuat ÖZYAR (Astronomi Diyarı) tarafından hazırlanan makalelere başvurabilirsiniz.

<< | Arşiv | Dizin | Araştırma | Takvim | Bugünkü Görüntü | | Sözlük | Eğitim | Hakkında | Tartışma | >>

Çeviri ve Düzenleme Hazırlayanlar: Robert Nemiroff (MTU) ve Jerry Bonnell (UMCP) NASA Yetkilisi: Phillip Newman Özel haklar uygulanır. Gizlilik İlkeleri ve Önemli Uyarılar NASA / Goddard Uzay Uçuşları Merkezi (GSFC) Gök Fiziği Bölümü (ASD) ve Michigan Teknoloji Üniversitesi'nin bir hizmetidir.