Deniz Kulağı ve Üç Boğum bulutsuları, Yay Takımyıldızı'nda yer alan iki ünlü bulutsudur. Her iki bulutsu da karanlık bir yerden çıplak gözle bakıldığında bir an için görülebilir ve her ikisi de dürbünle kolaylıkla gözlenebilir. Aşağıdaki resim, arkada gökadamızın Yaya Kolu'nda yer alan yoğun yıldız alanları üzerinde bu iki bulutsuyu göstermektedir. Deniz Kulağı Bulutsusu (M8), daha küçük olan Üç Boğum Bulutsusu (M20)'nun güneyinde yer alan daha büyük ve daha parlak bulutsudur.
Aşağıdaki liste, bu bölgede yer alan bulutsuların bir listesidir. Bu bölgedeki önemli bulutsular, sadece Deniz Kulağı ve Üç Boğum bulutsularıdır. Listedeki diğer tüm bulutsular, Deniz Kulağı Bulutsusu ile bağlantılı, parlak bulutsu parçalarıdır. Üç Boğum Bulutsusu'nun uzaklığı çok şüphelidir. Bu bulutsu, bir yıldız kümesi ile bağlantılıdır, ancak bu yıldız kümesinin uzaklık tahminleri 2700 ışıkyılından ile 5200 ışıkyılına kadar aşırı derecede farklılık göstermektedir. Yaklaşık 4000 ışıkyıllık bir uzaklık, büyük bir ihtimalle hem bulutsular hem de yıldız kümesi için makul bir uzaklıktır.
1 2 3 4 5 6 7 8 Katalog Eşlek Gökada Büyüklük Tür Uzaklık Büyüklük Diğer Adlar Adı Konsayıları Konsayıları yaydakika (ıy) (ıy) SA (2000) DA B° E° ----------------------------------------------------------------------------------------- NGC 6514 18 02,3 -23 02 7,0 -0,2 20' RE 4000 25 M20, Üç Boğum NGC 6523 18 03,8 -24 23 6,0 -1,2 45' E 4350 55 M8, Deniz Kulağı NGC 6526 18 04,1 -24 26 6,0 -1,3 40' E 4350 50 NGC 6533 IC 1271 18 05,2 -24 25 6,1 -1,5 20' E 4350 25 IC 4678 18 06,6 -23 57 6,7 -1,6 30' E 4350 35 IC 4681 18 09,1 -23 26 7,4 -1,8 3' E 4350 4 IC 4684 IC 1274 18 09,8 -23 39 7,3 -2,0 6' E 4350 8 IC 1275 NGC 6559 18 10,0 -24 07 6,9 -2,3 8' E 4350 10 |
Sütun 1: Bulutsunun standart katalog adı. Sütun 2: 2000 yılı için bahar açısı (sağ açıklık-SA) ve yükselim (dik açıklık-DA). Sütun 3: Gökada boylamı (B) ve enlemi (E). Sütun 4: Yaydakikası cinsinden açısal büyüklüğü. Sütun 5: Bulutsunun sınıfı. E : Salma, R : Yansıma. Sütun 6: Bulutsunun yaklaşık uzaklığı. Sütun 7: Bulutsunun ışıkyılı cinsinden yaklaşık büyüklüğü. Sütun 8: Bulutsunun diğer adı.
Aşağıdaki liste, muhtemelen bu iki bulutsuya en yakın yıldız kümelerinin listesidir. NGC 6514, Üç Boğum Bulutsusuyla, NGC 6530 da Deniz Kulağı Bulutsusu'yla bağlantılı yıldız kümeleridir. Yeni yıldız kümesi katalogları, NGC 6514'ü yalnızca 2700 ışıkyıllık bir uzaklığa koymaktadırlar. Bununla birlikte eğer küme bu uzaklıkta olsaydı, küme içinde yer alan anakol yıldızlarının, NGC 6530'daki yıldızlardan yaklaşık 1 kadir daha parlak olmaları gerekirdi. Bunun doğruluğu ile ilgili hiçbir kanıt bulamadım. Bölgede var olan toz, emin olmayı güçleştirse de 4000-5000 ışıkyıllık bir uzaklık çok daha makul olabilir.
1 2 3 4 5 6 7 Katalog Eşlek Gökada Büyüklük Uzaklık Yaş Diğer Adlar Adı Konsayıları Konsayıları yaydakika (ıy) (milyon SA (2000) DA B° E° yıl) ---------------------------------------------------------------------------------- NGC 6469 17 53,3 -22 17 6,6 +2,0 7' ? ? NGC 6506 17 59,9 -24 41 5,3 -0,6 5' ? ? Ruprecht 138 Trumpler 31 17 59,9 -28 10 2,2 -2,3 5' 3200 740 Bochum 14 18 02,0 -23 41 6,4 -0,5 2' 1900 10 NGC 6514 18 02,8 -22 58 7,1 -0,3 28' 2650 23 M20 NGC 6520 18 03,5 -27 53 2,9 -2,8 5' 5150 53 NGC 6531 18 04,3 -22 29 7,7 -0,4 14' 3950 12 M21 NGC 6530 18 04,6 -24 22 6,1 -1,3 14' 4350 7 NGC 6546 18 07,4 -23 18 7,3 -1,4 14' 3050 71 IC 4685 18 09,3 -23 59 7,0 -2,2 39' ? ? Collinder 367 NGC 6568 18 12,8 -21 36 9,4 -1,7 12' ? ? NGC 6583 18 15,9 -22 08 9,3 -2,5 5' ? ? |
Sütun 1: Kümenin standart katalog adı. Sütun 2: 2000 yılı için bahar açısı (sağ açıklık-SA) ve yükselim (dik açıklık-DA). Sütun 3: Gökada boylamı (B) ve enlemi (E). Sütun 4: Yaydakikası cinsinden açısal büyüklüğü. Sütun 5: Kümenin uzaklığı. Sütun 6: Kümenin milyon yıl cinsinden yaklaşık yaşı. Sütun 7: Kümenin diğer adı. Kaynakça: Dias W, Alessi B, Moitinho A, Lépine J, (2002). New catalogue of optically visible open clusters and candidates. Astron and Astrophys, 389, 871.
Bu iki bulutsunun bir haritası aşağıdadır. Deniz Kulağı Bulutsusu (M8), gökyüzünde yaklaşık 2 derecelik bir alana yayılmıştır (yaklaşık 150 ışıkyılı). Yakındaki Üç Boğum Bulutsusu (M20) çok daha küçüktür ve farklı bir molekül bulutunun parçası olduğu bilinmektedir.
Bulutsunun bir fotoğrafı aşağıdadır. Resimdeki, bulutsunun merkezdeki parlak bölgesidir. Eğer bulutsu 4300 ışıkyılı uzaklıktaysa, o zaman bu resim yaklaşık 75 ışıkyıllık bir alanı göstermektedir. Deniz Kulağı Bulutsusu asıl olarak içinde yer alan, çıplak gözle görülebilen ve gazların iyonize olmasından sorumlu olan iki büyük yıldızın (7 ve 9 Yay) varlığı nedeniyle ışıldamaktadır.
Bu bulutsuların ikisi de gökadanın Yay Kolu'nda yer almaktadır. Üç Boğum Bulutsusu'nun tam uzaklığı epeyce şüphelidir ancak Yay Kolu içerisinde olduğu kesindir ve büyük bir ihtimalle Deniz Kulağı Bulutsusu'na oldukça yakındır. |
Üç Boğum Bulutsusu, yaklaşık 25 ışıkyılı çapında (güneş sisteminin yaklaşık 15.000 katı), genç ve küçük bir bulutsudur. Bulutsudaki koyu toz şeritleri, bulutsuyu üç parçaya ayırıyormuş gibi gözükmektedir. Bulutsunun alt yarısı, ayırt edici pembe rengiyle parlak bir salma bulutsusudur. Bulutsunun üst kısmı ise, özgün mavi rengiyle tipik bir yansıma bulutsusudur. | M20. Görüntü boyutları: 0,34°x0,35°. DSS görüntüsü.
|
Takımyıldız Adları | Terimler | Yunan Harfleri |