En Genç Güneşdışı Gezegen Güneş Sınıfında Bir Yıldızın Çevresinde Keşfedildi
|
Bir sanatçının gözüyle BD+20 1790b. (Katkı : M. Hernán Obispo) |
Jüpiter'in kütlesinin altı katı kadar bir kütleye sahip olan bu dev gezegen
yalnızca 35 milyon yaşında. Gezegen, genç ve etkin bir yıldızın çevresinde
Merkür'ün Güneş çevresindeki yörüngesinden bile daha yakın bir mesafede dolanıyor.
Genç yıldızlar genel olarak gezegen araştırmalarının dışında tutulurlar; çünkü
böyle yıldızlar yoğun manyetik alanlara sahip olup, aralarında püskürmelerin
ve lekelerin de bulunduğu bir takım olgular yaratırlar. Bu tür olgular topluca
yıldız etkinlikleri olarak bilinmektedir. Bu etkinlikler bir eşin varlığına benzer
etkiler yaratabilir ve böylece gezegenlerden gelen sinyaller ile etkinliklerden
gelen sinyalleri ayırt etmek aşırı derecede zorlaşabilir.
Hertfordshire Üniversitesi gökbilimcileri Dr Maria Cruz Galvez-Ortiz ve Dr
John Barnes, bu keşfi yapan uluslararası işbirliğinin üyeleri.
Gezegenin nasıl keşfedildiğini anlatan Dr Maria Cruz Galves-Ortiz şunları
söylüyor: "Gezegen,
yörüngede dolandıkça ev sahibi yıldızın hızı üzerinde neden olduğu kütleçekimsel
asılma yüzünden meydana gelen çok küçük değişikliklerin araştırılması sonucu
tespit edildi. Bu yönteme 'Doppler yalpalama tekniği' adı verilmektedir. Bahse
konu etkinliklerin neden olduğu parazitin üstesinden gelmek ekip için büyük
bir zorluk yaratmıştı; ancak büyük teleskop dizisinden gelen yeterli miktarda
veri sayesinde gezegenin izi ortaya çıkartılabildi".
Şu anda gezegen evriminin erken evreleri ile ilgili olarak ciddi bir bilgi
eksikliği söz konusudur. Gezegen araştırma projelerinin büyük bir bölümü,
yaşları milyarlarca yılı aşan çok eski yıldızları hedef alma eğilimindedir.
Bundan önce yaşı 100 milyon yıl olan tek bir genç gezegen bilinmekteydi. Halbuki,
yalnızca 35 milyon yaşındaki BD+20 1790b yaklaşık üç kat daha gençtir. Böyle
genç gezegenlerin tespiti, oluşum senaryolarının sınanmasına ve gezegen evriminin
erken evrelerinin araştırılmasına olanak sağlayacaktır.
Bu makale "http://www.sciencedaily.com/releases/2010/02/100218092752.htm" adresinden çevrilmiştir.
|