Samanyolu'nun Haritası

Aşağıdaki çizim, Samanyolu'nun üstten görünüşüdür. Bu çizim için kanıtlar aşağıda sunulmuştur. Güneş, yaklaşık 90.000 ışıkyılı çapındaki bu tipik çubuklu sarmal gökadanın 200 milyar yıldızından yalnızca birisidir.

Yukarıdaki haritanın daha büyük ve işaretsiz sürümüne buradan ulaşabilirsiniz.

Haritada sarmal kollar için kullanılan en yaygın isimleri kullandım. Fakat arada sırada, sarmal kollar için kullanılan başka isimler de görebilirsiniz. Bu isimlerden bazıları aşağıda listelenmiştir.

Avcı Kolu'nun aslında önemli sarmal kollardan biri olmayıp, yalnızca Yay ve Kahraman kolları arasında yer alan bir gaz ve yıldızlar uzantısı olduğuna dikkat edin.

Şurası belirtilmelidir ki, kolların arasında da neredeyse kollardaki kadar yıldız bulunmaktadır. Sarmal gökada kollarının böyle göze çarpmalarının sebebi, en parlak yıldızların sarmal kollarda yer almasıdır. Kollar, sarmal gökadalardaki en önemli yıldız oluşum bölgeleridir ve önemli bulutsulardan çoğunun bulunduğu yerlerdir.

Samanyolu'nun Biçimi - Kanıt

Gökadamızın sarmal yapısını haritalandırmak için kullanılan iki geleneksel yöntem vardır. Birinci yöntem, gökada düzleminde sarmal kollarda artış gösteren nötr hidrojen (HI) yoğunluğunu incelemektir. Bu yöntem, ilk olarak 1958 yılında Jan Oort, Frank Kerr ve Gart Westerhout tarafından denenmiştir. Bu ekip, gökada sistemini Hollanda ve Avustralya'da yer alan radyo teleskopları kullanarak, sarmal bir bulutsu gibi incelemişlerdir. Haritalarının ilk sürümü (tamamlanmamış olarak solda) sarmal kolların birçok bölümünü gösteriyor. İkinci yöntem, genellikle sarmal kollarda oluşan dev HII bölgelerini (iyonize olmuş hidrojenden meydana gelen parlak bulutsular) işaretlemektir. Bu yöntem, Yvonne ve Yvon Georgelin tarafından 1976 yılında denendi. Ekip, gökadamızın HII bölgeleri ile belirlenen sarmal yapısını inceledi. Haritaları onlara, sarmal kolların nerelerde yer aldığını belirleme imkanı sağladı.

Samanyolu'nun nötr hidrojen ile haritalandırılması konusundaki yeni bir çalışmayı (yalnızca dış kısımlar olsa da) görmek için, Levine, Blitz ve Heiles'in 2006 tarihli "Hidrojen ile Dış Samanyolu'nun Sarmal Yapısı" çalışmalarına bakınız. Samanyolu'ndaki HII bölgelerinin yakın tarihli bir haritası için, Delphine Russeil'in 2003 tarihli "Yıldız Oluşum Kompleksleri ve Gökadamızın Sarmal Yapısı" çalışmasına bakınız. Bütün bu değişik haritalar, gökadamızın sarmal yapısını tam olarak gösterebilmek için incelenebilir; Jacques Vallee'nin Samanyolu ile ilgili çeşitli çalışmalarına bakınız ( 1, 2, 3). Samanyolu, büyük bir ihtimalle dört kollu logaritmik bir sarmaldır.

Gökadamız, aynı zamanda bir çubuklu sarmal gökadadır. Merkezdeki çubuğun bir analizi için, Lopez-Corredoira, Cabrera-Lavers, Mahoney, Hammarsley, Garzon ve Gonzales-Fernandez'in 2006 tarihli "Samanyolu'ndaki Uzun Çubuk" çalışmasına bakınız (ve ayrıca ekibin 2001 tarihli bildirilerine de). Samanyolu'nun merkez çubuğu, M95 sarmal gökadasının merkez çubuğuna benzer.

Eğer bütün bu bilgileri bir araya getirirsek, o zaman aşağıdaki gibi bir harita elde ederiz. Samanyolu'nun uzak tarafı ile ilgili oldukça sınırlı bir bilgi mevcuttur, ancak sarmal gökadalar genellikle oldukça simetriktir. Gökadanın bir tarafındaki özellikler, sıklıkla diğer tarafta da tekrar edilir.

Samanyolu'nun Özellikleri

Samanyolu'nun başlıca özelliklerinden bazıları aşağıda listelenmiştir. Verilen rakamların çoğu yaklaşık değerlerdir. Gökadaların kesin bir sınırları olmaz, gökadadan uzaklaşıldıkça yıldızların bollukları yavaş yavaş azalır.

Aşağıda - Samanyolu'na benzeyen dört gökada. NGC 3953 (üstte, solda), 55 milyon ıy uzaklıktadır ve çapı 90.000 ıy'dır. NGC 5970 (üstte, sağda), 105 milyon ıy uzaklıkta ve 85.000 ıy çapındadır. NGC 7329 (altta, solda), 140 milyon ıy ile daha bile uzaktadır, ancak 140.000 ışıkyıllık çapı ile daha büyüktür. NGC 7723 (altta, sağda), 80 milyon ıy uzaklıkta ve 90.000 ıy çapındadır.

Samanyolu Gökadası Sayfasına Geri Dön