· Bize Yazın

Günün Gökbilim Görüntüsü

Kâinatı Keşfedin! Büyüleyici evrenimizin farklı bir resmi veya fotoğrafı, her gün profesyonel bir gökbilimcinin yazdığı kısa bir açıklama ile birlikte yayımlanır.

2 Temmuz 2009

Lyman Alfa Damlası Katkı Sağlayanlar : ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) / Avrupa Uzay Dairesi (ESA), Chandra X-ışını Gözlem Merkezi (CXC), Jet İtiş Gücü Laboratuvarı - Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (JPL-Caltech), Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü(STScI), Japonya Ulusal Gökbilim Gözlemevi, J. E. Geach (Durham Üniversitesi) ve diğerleri Canlandırma : NASA / CXC / M. Weiss

Açıklama : Lyman alfa damlası adı verilen devasa bir hidrojen gazı bulutu, uzay ve yer temelli gözlemevlerinden gelen x-ışını, görünür ışık ve kırmızı ötesi verilerin birleşiminden oluşan bu olağanüstü görüntünün sol tarafında bir kaç yüz bin ışık yıllık bir alanı kaplamakta. Çok büyük boyutlardaki amip benzeri bu yapı, evrenin yalnızca 2 milyar yaşındaykenki (yani yaklaşık 12 milyar yıl önceki) haliyle görülüyor. Lyman alfa damlalarına bu isim verilmiş, çünkü bu nesneler hidrojen gazının Lyman Alfa salma çizgisine bağlı olarak güçlü bir biçimde ışınım yapmaktadır. Lyman alfa salması normal olarak tayfın mor ötesi kısmında meydana gelmektedir; ancak Lyman alfa damlaları o kadar uzaktadır ki, ışıkları kırmızıya kayıp (daha uzun olan) görünür ışık dalga boyuna ulaşmaktadır. Görüntüdeki x-ışını verileri (mavi renkli), damlanın içerisine gömülü etkin bir gökadanın merkezinde beslenmekte olan çok büyük kütleli bir kara deliğin varlığına işaret etmektedir. Sağ taraftaki yakın çekim canlandırmada ise etkin gökadadan gelen ve damladaki hidrojen gazına enerji sağlayıp, onu ısıtan kaynaklardan biri olduğu düşünülen ışıma ve sızıntılar gösterilmektedir. Aslına bakarsanız, ısının çok yüksek olup artık etkin gökada ile bunların çok büyük kütleli kara deliklerinin daha da hızlı gelişmesini engellemeye başladığı Lyman alfa damlaları, gökada oluşumunun ilk evrelerini temsil ediyor da olabilir.

Anahtar Sözcükler : Kırmızı Ötesi, X-ışını, Hidrojen, Kırmızıya Kayma, Gökada

Yarınki Görüntü : Günöte

| | | |

<< | Arşiv | Dizin | Araştırma | Takvim | Bugünkü Görüntü | | Sözlük | Eğitim | Hakkında | Tartışma | >>

Çeviri ve Düzenleme Hazırlayanlar: Robert Nemiroff (MTU) ve Jerry Bonnell (UMCP) NASA Yetkilisi: Phillip Newman Özel haklar uygulanır. Gizlilik İlkeleri ve Önemli Uyarılar NASA / Goddard Uzay Uçuşları Merkezi (GSFC) Gök Fiziği Bölümü (ASD) ve Michigan Teknoloji Üniversitesi'nin bir hizmetidir.